Godly Play op school in Apeldoorn
Op een frisse, zonnige ochtend ga ik op bezoek bij Jenny, directeur van de Emmaschool in Apeldoorn. Op weg naar Jenny doorkruis ik de hele school en zie de ons bekende materialen al staan in een nis naast de aula. Ik ben hier omdat de school van Jenny op een vernieuwende manier levensbeschouwing en godsdienst wil gaan geven. Op dit moment wordt nog gewerkt met gebruikelijke methodes van godsdienstonderwijs, met een boekje en digitale extra’s, maar het plan is om in de nabije toekomst over te stappen op Godly Play. Praktisch gezien betekent dat vanaf dat moment een bouw eens per twee weken een hele middag gebruiken zal om samen het verhaal in te duiken, te verwonderen, verwerken en vieren. Zo ga je diep op het verhaal in, in plaats van oppervlakkig en elke dag een beetje.
Waarom wil een PCBO school starten met Godly Play?
Als directeur heeft Jenny natuurlijk meerdere opties om christelijk onderwijs vorm te geven. Waarom juist Godly Play? Allereerst door de sociaal-culturele kaart van de school mee te laten wegen: zo’n 70 tot 80 procent van de ouders doet zelf niets meer met het geloof, maar vinden het wel belangrijk dat de kinderen iets meekrijgen. Ook bestaat een deel van de populatie van de school uit kinderen met van oorsprong een andere religieuze achtergrond. Godly Play biedt het hele verhaal aan en dat is een groot voordeel. Iedereen vertrekt daarmee vanuit dezelfde kennis van het verhaal. Bovendien is de opzet van Godly Play zó dat het uitnodigt tot samen praten en ontdekken. En dat geeft herkenning: je leert hoe anderen denken over het verhaal en je leert een ander respectvol te behandelen, want ieders antwoord is even veel waard! En dan ook nog tot slot samen vieren. Mooier kan haast niet. Op een school zijn kinderen van allerlei achtergronden. Godly Play past hier prachtig om kinderen de grote verhalen van God te vertellen.
Voordelen van Godly Play ten opzichte van andere methodes
Jenny kwam zelf Godly Play tegen vanuit een hulpvraag: hoe geef je identiteit vorm op je school. Er was onbehagen met de huidige methode waarbij vaak kriskras door de Bijbel wordt gegaan, waardoor weinig sprake is van herkenning en overzicht. Soms is er ook sprake van handelingsverlegenheid bij de leerkrachten zelf, omdat men niet goed weet waar men zelf staat. Of het gaat bij de kleuters vier weken over de doortocht door de Rode Zee. Godly Play biedt daarentegen een prachtige basis met overzicht verhalen, gelijkenissen, liturgische verhalen. Doordat je de verhalen niet in stukje en hap snap aanbiedt, krijgt elk kind het hele verhaal. En dat werkt voor zowel kinderen uit gezinnen waar men niet veel meer aan geloof doet als voor kinderen waar die basis er nog wel is. De eersten omdat ze zo de hele verhalen leren kennen, de laatsten, omdat ze met Godly Play een kapstok aangeboden krijgen om ook de andere verhalen weer aan op te kunnen hangen!
Is het niet lastig om GP te implementeren met al die drukte en dingen die moeten in het onderwijs?
Dat valt mee. Je zet het sowieso al weg onder de tijd die je wint door de andere methode niet meer uitgebreid te gebruiken. Verder zijn er zoveel vaardigheden die onder de SLO-doelen vallen, die aangesproken worden met Godly Play! Op het gebied van zingeving, maar zeker ook creatieve vorming, wereld verkennende vakken en 21-eeuwse vaardigheden als filosoferen en creatief denken. En hoe mooi is het als het vak godsdienst zo deel is van alles wat je doet, in plaats van iets dat er wat los bij staat!
En de leraren?
Voor leerkrachten is het soms wel even wennen, de overstap naar de nieuwe methode. Soms duurt het even om in de gaten te krijgen wat Godly Play is. Ook hangt het wel af van je beeld van kinderen en of je je thuis voelt of leert voelen bij verwonderingsvragen. Ook is soms wel wennen dat Godly Play niet de plek is om te vertellen wat je er zelf van vindt of wat de kinderen ervan moeten vinden. Bij Godly Play gaat het erom dat kinderen zelf leren denken. Het is authentiek, gaat over alles heen. Het gaat over wat iemand zelf echt vindt in plaats van luisteren naar bedachte verhalen.
Je kunt dan hele mooie dingen horen. Soms betekent het ook dat je een wat ruimere blik moet hebben, want het gaat niet over goed of fout, het gaat erom of je met de verwonderingsvragen kunt spelen. En kun je je eigen spel aan de kinderen laten zien, als je met de verhalen aan de gang gaat? Ook moet je je eigen oordeel uitstellen. Het gaat bij de verwonderingsvragen niet om een oordeel of wat goed en fout was in het verhaal. Het spannendst is eigenlijk: kun je omgaan met angst? Durf je je authenticiteit aan kinderen te laten zien. Dat het ook van jou is, dat je zelf ook ontdekt en gelooft?
Opvallend is ook te merken dat juist ook kinderen die het wat lastiger hebben zich op hun plek voelen bij Godly Play. Waarschijnlijk te verklaren omdat je in Godly Play echt wordt gezien: de kinderen mogen zijn wie ze zijn en vinden het heerlijk om te werken met al die prachtige verhalen! Ook krijg je niet te maken met afkeuring bij Godly Play, want je kunt het niet fout doen. En juist ook kinderen met ADHD vonden er een mooi plekje.
Een praktisch voorbeeld voor Pasen
Met Pasen gaat de school aan de gang met de 7 gezichten van Christus. Dit heeft Jenny een aantal jaren geleden op een andere school uitgeprobeerd. De gezichten van Christus worden op heel groot formaat afgedrukt. De verhalen worden in de klassen verteld en elke klas krijgt in de week voor Pasen één gezicht, oftewel één onderdeel van het verhaal onder z’n hoede en gaat daar mee aan het werk. In de Paasdienst wordt het verhaal aan alle ouders verteld en laten de klassen zien wat ze met het verhaal hebben gedaan.
Wil jij ook Godly Play implementeren op jouw school? Tips van Jenny:
- Denk aan de langere termijn, je start en bouwt langzaam uit.
- Mensen: minimaal twee leerkrachten.
- Budget voor materialen, houd daarbij in gedachten dat je het geld kunt gebruiken wat nu besteed wordt aan een andere levensbeschouwelijke methode. Belangrijk is om te beseffen dat GP om een eenmalige aanschaf gaat. Heb je de materialen eenmaal dan kun je jaren voort.
- Ruimte voor een plek voor de materialen.
Tot slot: wat raakt Jenny persoonlijk in Godly Play?
- “Ik vind het heel erg mooi om met verwonderingsvragen aan het werk te zijn. En met een groep mensen: ieder brengt iets in, je moet vaak je eigen beeld bijstellen. Ook het stukje tijd dat je er voor kunt nemen. Je zit er in dit moment, nu, hier. Bijzonder wat dat oplevert. Soms, als ik zelf weer eens zo’n gesprek leid, ben ik ervan onder de indruk wat voor wijze dingen kinderen soms kunnen zeggen. Dat hoort niet iedereen, maar ik ben er wel eens van onder de indruk hoor!”
Nieuwsgierig naar mogelijkheden voor bij jou op school?
Contact ons: we denken graag met je mee! Godly Play Nederland: Info@godlyplay.nl